(Tiếp theo bài: Phòng tránh dịch viêm phổi Corona, ngày 1/2/2020 dl, đã đăng trên website: https://tamthanhdichhocduong.com/phong-tranh-dich-viem-phoi-corona/)
- Lời ngỏ:
Nhân ngày mùng 10 tháng 3 âm lịch – giổ Tổ Hùng Vương, và nhớ về Tiền Nhân khai sáng Dịch Lý Việt Nam, và trong bối cảnh Dịch bệnh Covid-19 hoành hành, mạn phép khơi gợi một ứng dụng nhỏ, trong kho tàng ứng dụng rất sâu rộng của Dịch Lý Việt Nam. Bài này tôi viết với quan niệm cá nhân, để nghiên cứu, trao đổi, tham khảo ứng dụng, học tập thêm về Dịch Lý Việt Nam. Phương pháp thực hiện: dựa vào lý, ý chính của quẻ Dịch, đơn tượng động, hào động, lục thú của Dịch Lý Việt Nam, và tham khảo thông tin trên Báo chính thống về tình hình dịch bệnh Covid-19 để đánh giá phạm vi, mức độ động của tình hình.
Tôi đã tra cứu và ứng dụng dược tính của một số cây thuốc Nam thông dụng để đề xuất biện pháp hỗ trợ diệt virus Covid -19 trong miệng – hầu họng, trong không khí, trong nhà cửa … trong thời gian dịch Covid-19 đang diễn ra. Nước ta, dịch bệnh Covid-19 khởi phát từ 23/1/2020, đến nay (2/4/2020) đã có 227 người nhiễm Covid-19, trong đó có 75 bệnh nhân khỏi bệnh, Thế giới có đến 206 quốc gia và vùng lãnh thổ có mặt của dịch bệnh này, có: 950.713 người nhiễm, 48.313 người chết (Mỹ: 215.357 người nhiễm, 5113 người chết; Ý: 110.574 người nhiễm, 13.155 người chết; Tây Ban Nha: 110.238 người nhiễm, 10.003 người chết; Trung Quốc: 81.589 người nhiễm, 3.318 người chết; Pháp: 56.989 người nhiễm, 4.032 người chết…). Cho thấy dịch bệnh Covid-19 hết sức nguy hiểm đến tính mạng con người.
Sống hay chết là quy luật của vạn vật vô hữu, mọi vạn vật vô hữu đều phải đi qua. Trong đó lý do sống chết phụ thuộc nhiều vào hành vi, xử sự của con người. Tuy nhiên, con người nói riêng, đa số thích sống và hay sợ nói cách khác là không muốn chết. Khi còn có thể cứu vớt, đều muốn được sống. Vì vậy, phòng chống dịch, bệnh cũng là duy trì, đem lại sự sống. Phòng chống dịch hợp LÝ thì kết quả sống còn khả quan hơn và ngược lại. Hy vọng qua bài viết này, phần nào có thêm tài liệu tham khảo đến quý vị.
- Thông điệp từ quẻ Dịch
Năm nay quẻ Dịch giờ giao thừa là PHỆ HẠP – KIỂN – DI (giờ Tý 23:00 – 01:00 sáng mùng Một tháng Giêng năm Canh Tý), động hào 4, Bạch Hổ động.
Phệ Hạp | Kiển | Di |
![]() |
![]() |
![]() |
Khiết dã. Cắn hợp | Nạn dã. Trở ngại | Dưỡng dã. Dung dưỡng |
Ủy mị bất chấn chi tượng | Bất năng tiến giả chi tượng | Phi long nhập uyên chi tượng |
Biến thông danh ý, lý tượng Dịch:
Phệ hạp với phạm vi không gian: đô thị, chợ, nơi tập trung người, nơi lui tới qua lại với nhau; nơi ra vào, nhà cửa (Hỏa) gặp trở ngại (Kiển), phải ngưng nghỉ, đóng cửa, lưu lại (Cấn) tại đó (Di).
Phệ hạp với thời gian: thời điểm giao mùa, giao thời trong tháng, giao mùa trong ngày, thời điểm ăn uống, học tập, tụ tập gặp bất an (Hỏa động), cản trở, khó khăn (Kiển) phải ngưng nghỉ, đóng cửa (Cấn) tại đó (Di).
Phệ hạp với nhiệt độ thời tiết: không quá lạnh không quá nóng, gây sự bất an (Hỏa động), nạn tai (Kiển), phải hạn chế, ngưng lại (Cấn) ở khoảng đó (Di).
Phệ hạp, với đơn tượng Hỏa động trên cơ thể: là miệng, mũi, mắt, họng, nang phổi, phần chứa không khí ra vào, trao đổi; bàn tay, bị tấn công (Hỏa động) bị nạn tai, thương tổn (Kiển) làm ngưng nghỉ, không hoạt động được (Cấn) trong cuộc sống (Di)
Phệ hạp, với phạm vi loại nguồn gốc bệnh: Phệ hạp (bệnh không mới, đã xuất hiện tới lui, có trui rèn) qua khó khăn, trở ngại (Kiển), để sinh sống phát triển (Di), Bạch Hổ động, liên quan đến Phổi, Đại Trường.
Bàn tay (Hỏa, Lôi: Phệ Hạp) đưa lên xuống, ra vào (Phệ Hạp) lên mặt, miệng, mũi (Hỏa) gây tai nạn, bệnh tật, què quặt (Kiển) cho sự sống (Di)
Phệ hạp, với đơn tượng Hỏa động, biến Cấn, biến tượng Di, Hộ tượng Kiển:
và Bạch Hổ động, cho ta biết Phổi động, tại Phổi có vấn đề (vì so với Đại Trường thì Phổi hợp với Lý, Ý, tượng, đơn tượng và Lục thú Bạch Hổ hơn).
Biến thông tổng quát: Tất cả vô hữu được lý Phệ Hạp, với khoảng chứa ra vào (Hỏa) bị được nạn tai, sự cố (Kiển) phải đóng lại, che chắn, ngưng nghỉ (Cấn) để duy trì, để sinh tồn (Di), lưu ý: đến Phổi (Bạch Hổ), vào thời điểm gặp gỡ (Phệ Hạp), giao mùa.
- ĐỀ XUẤT BIỆN PHÁP
Các biện pháp, khuyến cáo, bắt buộc của Ngành Y Tế, Chính Phủ đặt ra: rửa tay bằng xà phòng (Phệ Hạp, Kiển), đeo khẩu trang (Phệ Hạp, Hỏa động hóa Cấn), cách ly, ai ở nhà đó (Hỏa động hóa Cấn), không tụ tập, tập trung (Phệ hạp Kiển Di)… chúng ta cần phải tuân thủ nghiêm ngặt, đúng quy trình. Cho đến nay kết quả phòng chống dịch bệnh Covid-19 ở nước ta là rất hiệu quả, nhờ vào các giải pháp, chỉ đạo hợp LÝ, quyết liệt, đồng bộ của Nhà Nước, và đồng thuận của toàn xã hội.
Xin đề xuất thêm một số biện pháp vệ sinh đơn giản để hỗ trợ thêm, dễ áp dụng:
- Vệ sinh quần áo, khẩu trang, bao tay bao chân trước khi vào nhà.
Dựa vào lý dịch: Phệ hạp (hỏa lôi là thùng trống, trộn lẫn, vị trí: cửa ra vào), Kiển (cản trở, dừng lại, kiểm soát, chất sát trùng), Di (làm sạch). Thiết kế như sau: Mỗi nhà, tùy nhân khẩu nhiều hay ít, sắm một hay nhiều thùng nhựa dung tích 50 lít- 100 lít, có nắp đậy. Đổ vào 2/3 nước sạch, 100g xà phòng, 500g muối ăn, khấy đều, để trước cửa ra vào. Trước khi về, vô nhà, lột quần áo, khẩu trang, bao tay, chân cho vô thùng nhận cho ngập nước xà phòng, đậy lại. Sau hơn vài tiếng, lấy ra giặt, hoặc để cho đầy thùng rồi lấy ra giặt cũng được. Chú ý, khi ta nhận quần áo ngập xà phòng là tay ta cũng đã hạn chế được lượng virus bám trên tay rồi. Cách này sẽ giúp căn nhà bạn an toàn hơn.
- Nước súc miệng Văn Thanh
Theo lý dịch: Phệ hạp (vài ba loại, xay, nấu, trộn lẫn, dùng lửa), Kiển (Lọc, lượt, chiết, sát trùng), Di (chứa đựng, làm sạch). Thiết kế như sau: Vệ sinh vùng miệng – hầu họng thường xuyên là rất quan trọng, giúp cơ thể tăng cường khả năng miễn dịch, vượt qua dịch bệnh. Dựa vào nền chất súc miệng là nước muối 0,9%, và đặc tính dược lý, an toàn, đã được dùng phổ thông trong sát trùng miệng của cây rẻ quạt (xạ can) và bạc hà, phối hợp thành nước súc miệng Văn Thanh như sau:
- Nước sạch 5 lít
- Muối ăn NaCl: 45g (có thể lấy 50g muối ăn sạch hàng ngày)
- Xạ Can (Rẻ quạt) khô: 200g
- Bạc Hà khô: 200g
Bạc Hà, Xạ Can đảm bảo đạt chất lượng dược liệu, rửa sạch, chặt nhỏ, cho vào 5 lít nước sạch cùng với 45g muối, nấu sôi nhỏ lửa 30 phút-45 phút. Lưu ý: nếu cạn, phải cho nước sôi sạch vào cho đủ 5 lít. Để nguội, lược sạch, lấy nước trong, đóng vào chai sạch để dành súc miệng. Sản phẩm có mùi hương Bạc Hà, vị hơi mặn, hơi đắng, chát nhẹ.
Hàng ngày súc miệng nhiều lần, nhất là trước khi đi ra ngoài, và vô nhà, ngữa cổ lên khò súc đến phần đóc họng, hầu họng, không súc lại nước sạch.
Cây Xạ Can, danh theo quẻ Dịch là: Cách Phong, chủ trị bệnh hầu họng, ho, phổi
(Nguồn: http://nongduocsapa.vn/san-pham/xa-can/)
Bạc Hà, từ lâu được dùng nhiều trong các chế phẩm nước súc miệng, an toàn.
Chúng là những cây thân thuộc, gần gủi, dễ tìm, an toàn.
- Xông Thanh Tâm Hương và Bồ Kết.
Dựa vào lý dịch: Phệ hạp (hai ba thứ trộn lẫn, vị trí: cửa ra vào, dùng lửa, nướng), Kiển (tách, chiết, sát trùng), Di (bám, chứa, làm sạch). Thiết kế như sau: Ngoài việc thường xuyên vệ sinh sạch sẽ nhà cửa, sân hiên, chúng ta có thể tham khảo sử dụng kinh nghiệm dân gian lâu nay là dùng quả Bồ Kết xông khói giúp hỗ trợ phòng chống dịch. Theo khoa học phân tích, khi nướng quả Bồ Kết thì chất Saponin bay ra, lan tỏa vào không khí, bám vào các bề mặt, trong mũi, miệng… làm hạn chế phần nào hoạt động của virus gây bệnh. Trong dân gian, mỗi khi gặp mùa dịch bệnh, người dân thường xông Bồ Kết.
Cách xông:
Lấy một đỉnh xông trầm, hoặc chén sành, chén sắt, nồi đất nhỏ, đổ vào khoảng 2 muỗng canh đầy bột Thanh Tâm Hương, dùng hộp quẹt gas khè mồi cho bột bén lửa, gác lên trên 1- 2 quả Bồ Kết, để trước cửa nhà, trên gió. Bột Thanh Tâm Hương ngún cháy từ từ và nướng quả Bồ Kết bên trên, làm thăng hoa Saponin vào không khí, lan tỏa thoang thoảng vào nhà. Chú ý: không dùng quá nhiều Bồ Kết sẽ gây lãng phí, và quá nồng nặc sẽ gây độc hại. Thời gian xông: từ 06:00 – 08:00 sáng, và 17:00-19:00 tối mỗi ngày.
Ghi chú tham khảo: Lương y Nguyễn Hữu Toàn cho biết: Thời tiết miền Bắc vào tháng giêng, tháng 2 hàng năm, có đặc trưng là trời nồm, ẩm, mưa phùn là điều kiện thuận lợi cho các loại vi khuẩn phát triển,… chúng ta vẫn có thể đốt 1 vài quả bồ kết để tiêu diệt một số loại vi khuẩn và phòng một số bệnh về đường hô hấp trong mùa đông xuân nói chung và cũng có thể góp phần nào đó phòng ngừa dịch viêm phổi do virus nCoV-2019, https://amp.thaythuoccuaban.com/chedoan/bo-ket-tieu-diet-virut-corona.html.
Chỉnh lý Bạc Liêu, 00:27 ngày 11/03 Canh Tý 2020
Tâm Thanh Văn Thanh
Tài liệu tham khảo:
- Kinh Dịch Xưa và Nay, QI,II, III, Nam Thanh Phan Quốc Sử, Lưu hành Nội Bộ
- Cả nước đã có 227 ca Covid-19, thêm 1 bệnh nhân liên quan Bệnh viện Bạch Mai, https://thanhnien.vn/thoi-su/ca-nuoc-da-co-227-ca-covid-19-them-1-benh-nhan-lien-quan-benh-vien-bach-mai-1205272.html
- Thế giới có đến 206 quốc gia và vùng lãnh thổ có mặt của dịch bệnh này, có: 950.713 người nhiễm, 48.313 người chết, https://tuoitre.vn/dich-covid-19-chieu-2-4-thai-lan-gioi-nghiem-anh-hon-63-000-ca-nhiem-20200402133729941.htm
- Xà phòng tiêu diệt virus gây bệnh COVID-19 bằng cách nào? https://tuoitre.vn/xa-phong-tieu-diet-covid-19-bang-cach-nao-20200313165420276.htm
- Xông bồ kết diệt virus nCoV-2019 có được không? https://amp.thaythuoccuaban.com/chedoan/bo-ket-tieu-diet-virut-corona.html
- Súc họng như nào để phòng bệnh đường hô hấp, ngừa virut Covid 19?
https://amp.thaythuoccuaban.com/kienthucyhoc/suc-hong-phong-benh-duong-ho-hap-ngua-covid19.html